Ο ρόλος της Φυσικής Αγωγής και του Ολοήμερου Προγράμματος στην Αύξηση της Σωματικής Δραστηριότητας των μαθητών

H σωματική δραστηριότητα αποτελεί μια βασική παράμετρο στην καθημερινή ζωή των παιδιών, η οποία αποδεδειγμένα συνδέεται με οφέλη της υγείας τους, μεταξύ των οποίων η αποφυγή του υπερβάλλοντος βάρους, η χαμηλότερη πίεση του αίματος, το καλύτερο ψυχολογικό προφίλ και η αυξημένη πιθανότητα για σωματικά δραστήρια ενήλικη ζωή (1). Ερευνητές προτείνουν ότι η άσκηση με μέτρια έως υψηλή ένταση μπορεί να έχει καλύτερο αποτέλεσμα στη διατήρηση και προώθηση της υγείας σε σχέση με τη χαμηλής έντασης άσκηση (2). Οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη σωματική δραστηριότητα αναφέρουν ότι τα παιδιά θα πρέπει να είναι σωματικά δραστήρια τουλάχιστον 60 λεπτά ημερησίως σε μέτρια έως υψηλής έντασης άσκηση, για να επιτύχουν το βέλτιστο όφελος στην υγεία τους (3). Η Φυσική Αγωγή είναι αναπόσπαστο κομμάτι του σχολικού προγράμματος και συστήνεται διεθνώς ως απαραίτητη, αφού παρέχει τη δυνατότητα για αύξηση της σωματικής δραστηριότητας και για οργανωμένη άσκηση (4).

Ερευνητικά ευρήματα στη χώρα μας υποδεικνύουν ότι ο συνολικός χρόνος σωματικής δραστηριότητας και ο χρόνος που δαπανάται σε υψηλής έντασης σωματική δραστηριότητα είναι περισσότερος τις ημέρες όπου τα παιδιά συμμετέχουν στη Φυσική Αγωγή, όπως και μεταξύ των παιδιών που παρακολουθούν το Ολοήμερο Πρόγραμμα, και για τα δύο φύλα. Επιπλέον, τα αγόρια και τα κορίτσια τις ημέρες που είχαν το μάθημα της Φυσικής Αγωγής και παρακολούθησαν και το Ολοήμερο Πρόγραμμα δήλωσαν σημαντικά περισσότερο χρόνο σωματικής δραστηριότητας (198 και 175 λεπτά, αντιστοίχως) σε σύγκριση με τα αγόρια και τα κορίτσια που δεν συμμετείχαν σε κανένα από τα δύο (124 και 115 λεπτά, αντιστοίχως, p < 0,001). Μεγαλύτερο ποσοστό αγοριών (86 %) και κοριτσιών (68 %) πληρούσαν τις συστάσεις για σωματική δραστηριότητα τις ημέρες όπου περιλαμβανόταν η Φυσική Αγωγή στο πρόγραμμά τους σε σύγκριση με τις ημέρες όπου δεν περιλαμβανόταν (69 % και 54 % για αγόρια και κορίτσια, αντιστοίχως, p < 0,001). Επίσης, τα αγόρια (87 %) και τα κορίτσια (77 %) που παρακολουθούσαν το Ολοήμερο Πρόγραμμα κατέγραψαν μεγαλύτερα ποσοστά συμμόρφωσης με τις συστάσεις της σωματικής δραστηριότητας σε σχέση με τα υπόλοιπα αγόρια και κορίτσια (71 % και 55 %, αντιστοίχως, p < 0,001). Τέλος, όλα τα αγόρια και σχεδόν όλα τα κορίτσια (92 %) πληρούσαν τις συστάσεις, όταν εκτός από τη συμμετοχή τους στο Ολοήμερο Πρόγραμμα είχαν και το μάθημα της Φυσικής Αγωγής στο ημερήσιο πρόγραμμα, σε σύγκριση με το ποσοστό αγοριών και κοριτσιών που δεν παρακολούθησαν κανένα από τα παραπάνω (72 % και 55 %, p < 0,001) (5).

Συμπερασματικά, πέρα από το ότι τα πληθυσμιακά δεδομένα στη χώρα μας δείχνουν ότι τα Ελληνόπουλα είναι μεταξύ των πιο παχύσαρκων παιδιών στην Ευρώπη, επιπρόσθετα ένα σημαντικό ποσοστό αυτών δεν καλύπτει τα συνιστώμενα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας (6). Λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι ένα παιδί περνάει σχεδόν τη μισή του ημέρα στο σχολείο, η πολιτεία πρέπει να διασφαλίζει ότι τα παιδιά θα συμμετέχουν το λιγότερο 30 λεπτά την ημέρα σε μέτριας έως υψηλής έντασης σωματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του σχολείου. Σύμφωνα με τα παραπάνω αποτελέσματα, φαίνεται ότι ο απαιτούμενος χρόνος σωματικής δραστηριότητας των παιδιών καλύπτεται σχεδόν πλήρως, εάν στο σχολικό πρόγραμμα συμπεριλαμβάνεται καθημερινά η Φυσική Αγωγή και τα παιδιά παρακολουθούν το Ολοήμερο Πρόγραμμα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Williams CL, Hayman LL, Daniels SR, et al. Cardiovascular Health in Childhood (AHOY). Circulation. 2002; 106:143-160.

2. Wittmeier KD, Mollard RC, Kriellaars DJ. Physical activity intensity and risk of overweight and adiposity in children. Obesity. 2008; 16:415-420.

3. EU Working Group “Sport and Health” (2008) EU Physical Activity Guidelines: http://ec.europa.eu/sport/whatwedo/doc/health/pa_guidelines_4th_consolidated_draft_en.pdf. Accessed August 22, 2010.

4. US Department of Health and Human Services, US Department of Education. Promoting Better Health for Young People Through Physical Activity and Sports, 2000. Washington, DC: 2000.

5. Τάμπαλης Κ, Παπουτσάκη Σ, Συντώσης Λ. Η Φυσική Αγωγή και το Ολοήμερο σχολείο συμβάλλουν στην αύξηση της Φυσικής Δραστηριότητας των Ελλήνων μαθητών. Κινησιολογία. Αύγουστος 2012: 71-74.

6. Tambalis KD, Panagiotakos DB, Kavouras SA, et al. Higher Prevalence of Obesity in Greek Children Living in Rural Areas Despite Increased Levels of Physical Activity. J Paediatr Child Health. 2013; 49(9):769-774.