​Η βιταμίνη D είναι ένα μοναδικό θρεπτικό συστατικό με πολυάριθμα οφέλη για την υγεία. Καταρχάς, είναι ευρέως γνωστό ότι η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της υγείας των οστών, καθώς με τη βοήθειά της πραγματοποιείται η εντερική απορρόφηση του βασικού δομικού υλικού του σκελετού, δηλαδή του ασβεστίου. Πέρα όμως από τη σκελετική υγεία, τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι η βιταμίνη D προστατεύει από την εμφάνιση πολλών χρόνιων νοσημάτων, όπως τα καρδιαγγειακά και ο σακχαρώδης διαβήτης. Για όλους τους παραπάνω λόγους, είναι σημαντικό να εξασφαλίζεται καθημερινά η απαιτούμενη ποσότητα βιταμίνης D από όλες τις ομάδες του πληθυσμού, αλλά ιδίως από τα παιδιά και τους εφήβους, με στόχο τη διασφάλιση της υγιούς σωματικής τους ανάπτυξης και της μελλοντικής τους υγείας.

Η βιταμίνη D προσλαμβάνεται, όπως και τα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά, μέσω της κατανάλωσης διαφόρων τροφίμων, χωρίς όμως αυτά να αποτελούν τη σημαντικότερη πηγή της. Συγκεκριμένα, η μοναδικότητα της βιταμίνης αυτής έγκειται στο γεγονός ότι παράγεται ενδογενώς στον οργανισμό μας, μέσω της επίδρασης της ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα μας.

Αυτό συμβαίνει όταν η υπεριώδης ακτινοβολία του ηλίου απορροφηθεί από μια συγκεκριμένη ουσία που υπάρχει στο δέρμα, η οποία μετατρέπεται στη συνέχεια σε βιταμίνη D. Μάλιστα, είναι αξιοσημείωτο ότι πάνω από το 90% της βιταμίνης D εξασφαλίζεται με αυτόν τον τρόπο, ενώ από τη διατροφή μας λαμβάνουμε μόνο το υπόλοιπο 10%. Δεδομένης, λοιπόν, της τόσο σημαντικής συμβολής της ηλιακής ακτινοβολίας στην εξασφάλιση της βιταμίνης D, γίνεται κατανοητό ότι τους χειμερινούς μήνες, κατά τους οποίους λόγω του κρύου περνάμε περισσότερες ώρες σε εσωτερικούς χώρους και η έκθεση στον ήλιο είναι περιορισμένη, είναι πιο πιθανό να παρατηρηθεί ανεπάρκεια βιταμίνης D. Πώς μπορούν, λοιπόν, τα παιδιά να εξασφαλίσουν επαρκή επίπεδα βιταμίνης D τους χειμερινούς μήνες που πλησιάζουν;

shutterstock_175204865

Καταρχάς, η διατροφική πρόσληψη της βιταμίνης D θα πρέπει να είναι επαρκής. Οι κυριότερες διαιτητικές πηγές της βιταμίνης D είναι τα λιπαρά ψάρια, όπως η σαρδέλα, ο κολιός και ο σολομός, τα ιχθυέλαια, καθώς και το συκώτι, ο κρόκος του αβγού, το γάλα και το τυρί, τα οποία συστήνεται να εντάσσονται οπωσδήποτε στη διατροφή των παιδιών. Ωστόσο, τα τρόφιμα αυτά περιέχουν μικρές ποσότητες βιταμίνης D, που σε γενικές γραμμές δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του οργανισμού. Για τον λόγο αυτό έχουν κυκλοφορήσει και εμπλουτισμένα τρόφιμα με βιταμίνη D, όπως γάλα, μαργαρίνη, χυμοί πορτοκαλιού και δημητριακά. Συνεπώς, κατά τους χειμερινούς μήνες του χρόνου, όταν η επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα μας είναι περιορισμένη, η κατανάλωση τέτοιου είδους τροφίμων αποτελεί μια καλή εναλλακτική λύση, έναντι της κατανάλωσης των αντίστοιχων συμβατικών, συμβάλλοντας στην εξασφάλιση των επιθυμητών επιπέδων βιταμίνης D στο σώμα.

Σε κάθε όμως περίπτωση, η έκθεση στον ήλιο παραμένει και κατά τον χειμώνα ο σημαντικότερος παράγοντας που καθορίζει τα επίπεδα της βιταμίνης D στον οργανισμό. Συγκεκριμένα, η έκθεση του προσώπου, του λαιμού, της παλάμης και των χεριών στον ήλιο, ακάλυπτων χωρίς αντηλιακό, για περίπου 30 λεπτά την ημέρα αρκεί για να παραχθεί η ποσότητα της βιταμίνης D που χρειαζόμαστε. Αυτό είναι ίσως δύσκολο να επιτευχθεί από τα παιδιά κατά τους χειμερινούς μήνες, όταν οι χαμηλές θερμοκρασίες και το γεγονός ότι σκοτεινιάζει νωρίς αποτελούν εμπόδιο για πολλές δραστηριότητες. Εντούτοις, και τον χειμώνα, εφόσον το επιτρέπει ο καιρός, είναι σημαντικό να προτρέπουμε τα παιδιά να διατηρούν το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων τους αλλά και να βρίσκουν τρόπους για να περνούν χρόνο σε εξωτερικούς χώρους. Για παράδειγμα, να εκμεταλλεύονται τις ηλιόλουστες μέρες του χειμώνα για παιχνίδι με τους φίλους τους, περιπάτους στη φύση, βόλτες με το ποδήλατο ή και δραστηριότητες με όλη την οικογένεια (π.χ. εκδρομές). Τέλος, το χιόνι, όποτε εμφανίζεται, αποτελεί πάντα μια ευχάριστη αφορμή, ειδικά για τα παιδιά, για να ασχοληθούν με δραστηριότητες που εξασφαλίζουν έκθεση στον ήλιο, για παράδειγμα, είτε παίζοντας, είτε πηγαίνοντας σε κάποιο ανοιχτό παγοδρόμιο. Υπάρχει βέβαια και η δυνατότητα συμμετοχής σε πιο οργανωμένα αθλήματα στο βουνό, όπως το σκι και η ορειβασία.

Συμπερασματικά, κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών, είναι σημαντικό τα παιδιά να εξασφαλίζουν καθημερινά μικρές περιόδους έκθεσης στον ήλιο, αλλά και να ακολουθούν ένα ισορροπημένο πλάνο διατροφής, με στόχο την εξασφάλιση επαρκών επιπέδων βιταμίνης D στο σώμα. Αξίζει, τέλος, να αναφερθεί ότι μόνο στην περίπτωση που διαγνωστεί κάποια συγκεκριμένη έλλειψη, μπορεί να χρειαστεί, εφόσον κριθεί αναγκαίο από κάποιον ειδικό, η λήψη κάποιου συμπληρώματος βιταμίνης D.

Πρώτη δημοσίευση στον τύπο

Βιταμίνη D: Πώς θα την εξασφαλίσουμε τον χειμώνα;